Acil Durum Planı ve Yangın

ACİL DURUM PLANI ve YANGIN

·         AKTİF 1OSGB, işyerlerinde muhtemel acil durumları öngörerek acil durum planları hazırlamayı, oluşturulacak acil durum müdahale ekipleri ve yedeklerine acil durum planlarındaki senaryolara göre tatbikatlar yaptırmayı ve tatbikat değerlendirme raporuna göre varsa uygunsuzlukların giderilmesi için acil durum planlarını revize etmeyi, dolayısıyla muhtemel acil durumların işyeri ve çalışanların kayıpsız veya en az kayıpla atlatılmasını taahhüt etmektedir.

Acil Durum Planı nedir?

·         İşyerlerinde meydana gelebilecek acil durumlarda yapılacak iş ve işlemler hakkında, (yangınla mücadele ve ilkyardım organizasyonları da dâhil olmak üzere) bilgilerin ve uygulamaya yönelik eylemlerin yer aldığı plandır.

Acil durum planı hangi sıklıkla yenilenmelidir?

·         İşyerinde, belirlenmiş olan acil durumları etkileyebilecek veya yeni acil durumların ortaya çıkmasına neden olacak değişikliklerin meydana gelmesi halinde etkinin büyüklüğüne göre acil durum planı tamamen veya kısmen yenilenir. Bunun dışında aşağıdaki periyotlarda yenilenir.

Patlayıcı Ortamlara Dair Yasal Mevzuat

Patlamadan Korunma Dokümanı hazırlanırken takip edilmesi gereken ilgili yönetmelikler aşağıda yer almaktadır. 

Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik 

30/04/2013 tarihli ve 28633 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmelik çalışanların sağlık ve güvenlik yönünden işyerlerinde oluşabilecek patlayıcı ortamların tehlikelerinden korunmaları için alınması gereken önlemlere ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir. Bu Yönetmelik özelinde patlayıcı ortamlara sahip işyerlerinin patlayıcı ortama yönelik risk değerlendirmesi yapması gerekmektedir. Bu değerlendirmede asgari olarak aşağıdaki unsurlar dikkate alınmalıdır: 

• Patlayıcı ortam oluşma ihtimali ve bu ortamın kalıcılığı 
• Statik elektrik de dâhil tutuşturucu kaynakların bulunma, aktif ve etkili hale gelme ihtimalleri • İşyerinde bulunan tesis, kullanılan maddeler, prosesler ile bunların muhtemel karşılıklı etkileşimleri
• Muhtemel patlama etkisinin büyüklüğü ( yerleşim yerleri, diğer işyerleri ve çevreye etkisi vb.) • Patlayıcı ortamlarda çalışanların özel olarak eğitilmesi Bu Yönetmelik kapsamındaki işyerlerinde tehlikeli bölgeler uygun şekilde işaretlenmeli, patlamadan korunma dokümanı hazırlanmalıdır. Ayrıca patlamanın muhtemel etkileri değerlendirilmeli ve bu etkileri azaltacak önlemler alınmalıdır.

Muhtemel Patlayıcı Ortamda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemler ile İlgili Yönetmelik

30/12/2006 tarihli ve 26392 4 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmelik muhtemel patlayıcı ortamda kullanılan teçhizatın ve koruyucu sistemlerin güvenli olarak piyasaya arzı için gerekli emniyet kuralları ile uygunluk değerlendirme prosedürlerine ilişkin usul ve esasları belirlemektedir

İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık Ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik

17/7/2013 tarihli ve 28710 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmelik işyeri bina ve eklentilerinde bulunması gereken asgari sağlık ve güvenlik şartlarını belirlemektir. Bu kapsamda söz konusu Yönetmelik işyerlerinde elektrik tesisatının, yangın veya patlama tehlikesi oluşturmayacak şekilde projelendirilip tesis edilmesi gerektiğini ve patlayıcı ortam oluşması muhtemel olan iş yerlerinde elektrik tesislerinin Muhtemel Patlayıcı Ortamda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemler İle İlgili Yönetmelik hükümlerine uygun şekilde kurulması gerektiğini hüküm altına almaktadır. Ayrıca parlayıcı, patlayıcı, tehlikeli ve zararlı maddelerin üretildiği, işlendiği ve depolandığı yerlerde, yüksek bina ve bacalar ile direk veya sivri çıkıntılar gibi yüksek yerler bulunan binalarda, yıldırıma karşı yürürlükteki mevzuatın öngördüğü tedbirler alınması gerekliliği ile ilgili tesislerin kurulması zorunluluğu bu Yönetmelikte yer almaktadır.

İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği 

29/12/2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmelik işyerlerinde risk değerlendirmesi çalışması ve patlama riskinin özel olarak değerlendirilmesinde bir araç olarak kullanılmalıdır. Risk değerlendirmesi çalışmasının tehlikelerin belirlenmesi aşamasında tutuşturucu kaynakların belirlenmesinin yanı sıra işyerinde yanma, parlama veya patlama ihtimali olan maddelerin işlenmesi, kullanılması, taşınması, depolanması ya da imha edilmesinden kaynaklanabilecek tehlikeler de belirlenmelidir.

Tehlikeli Maddeler ve Müstahzarlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formlarının Hazırlanması ve Dağıtılması Hakkında Yönetmelik ile Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmelik

26/12/2008 tarihli ve 27902 Mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan bu yönetmelik kapsamında işyerlerinde yanıcı özellikte olanlar dâhil tüm kimyasalların güvenlik bilgi formlarının yer alması gerektiği hüküm altına alınmıştır.

Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik 

12/8/2013 tarihli ve 28733 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmelik işyerinde bulunan, kullanılan veya herhangi bir şekilde işlem gören kimyasal maddelerin etkilerinden kaynaklanan mevcut veya ortaya çıkması muhtemel risklerden çalışanların sağlığını korumak ve güvenli bir çalışma ortamı sağlamak için asgari şartları belirlemek amacıyla hükümler içermektedir. Çalışanları kimyasal maddelerin fiziksel ve kimyasal özelliklerinden kaynaklanan tehlikelerden korumak için, bu maddelerin işlenmesi, depolanması, taşınması ve birbirini etkileyebilecek kimyasal maddelerin birbirleriyle temasının önlenmesi de dâhil olmak üzere, işverenler yapılan işin özelliğine uygun olarak aşağıda belirtilen öncelik sırasına göre teknik önlemleri almak ve idari düzenlemeleri yapmakla yükümlüdür. Bu düzenlemelerde;

1) İşyerinde parlayıcı ve patlayıcı maddelerin tehlikeli konsantrasyonlara ulaşması ve kimyasal olarak kararsız maddelerin tehlikeli miktarlarda bulunması önlenir. Bu mümkün değilse,
2) İşyerinde yangın veya patlamaya sebep olabilecek tutuşturucu kaynakların bulunması önlenir. Kimyasal olarak kararsız madde ve karışımların zararlı etki göstermesine sebep olabilecek şartlar ortadan kaldırılır. Bu da mümkün değilse,
3) Parlayıcı ve/veya patlayıcı maddelerden kaynaklanan yangın veya patlama halinde veya kimyasal olarak kararsız madde ve karışımların zararlı fiziksel etkilerinden çalışanların zarar görmesini önlemek veya en aza indirmek için gerekli önlemler alınır. Patlama basıncının etkisini azaltacak düzenlemelerin yapılması gerektiği ve vana, flanş gibi ek yeri olmayan yanıcı gaz veya sıvı boru hatları ile oksijen depolama tankı arasındaki uzaklıklara dair hükümler de bu Yönetmelikte yer almaktadır.

İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik

18 Haziran 2013 tarihli ve 28681 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Yönetmelik gereğince, patlayıcı ortam olarak sınıflandırılabilecek işyerlerinde yangın ve patlamanın acil durum olarak belirlenmesi ve acil durum planlarının hazırlanarak, söz konusu acil durumların etkilerinin azaltılmasına dair yapılması gerekli çalışmalar bu planda belirtilmelidir.

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği

Patlayıcı ortamlarda bulunan her türlü ekipmanın 25/4/2013 tarihli ve 28628 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmelik hükümlerine uygun şartları taşıması ve bu Yönetmelik hükümleri doğrultusunda periyodik kontrollerinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Patlama riskinin önlenmesine dair işyerinde bulundurulacak koruyucu sistemler ile yangınla mücadele sistemlerinin de bu Yönetmelik hükümlerine uygun olması gerekmektedir. Bu Yönetmelik işyerinde yer alan tüm iş ekipmanlarının, ekipmanın aşırı ısınması veya yanmasına veya ekipmandan gaz, toz, sıvı, buhar veya üretilen, kullanılan veya depolanan diğer maddelerin yayılması riskine karşı çalışanların korunmasına uygun olması gerektiğini ve tüm iş ekipmanlarının, ekipmanda üretilen, kullanılan veya depolanan maddelerin veya ekipmanın patlama riskini önleyecek özellikte olması gerektiğini hüküm altına almaktadır. Patlayıcı ortamlarda kullanılacak iş ekipmanları özellik arz etmekte olduğundan tadilat, bakım onarım ve arıza durumlarında özellikle dikkat edilmeli ve ATEX özelliğinin bozulmaması sağlanmalıdır. 

Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik

15/5/2013 tarihli ve 28648 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmelik kapsamında çalışanlara verilecek olan iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin teknik konuları arasında parlama, patlama, yangın ve yangından korunma konusu bulunmaktadır.